Bonsai không chỉ là thú chơi tao nhã mà còn là nghệ thuật mang tính triết lý. Qua bàn tay nghệ nhân, một cây cảnh bình thường có thể biến thành tác phẩm sống động, vừa đẹp mắt vừa chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Trong truyền thống cây cảnh Á Đông, người ta tổng kết được 72 thế bonsai kinh điển, mỗi thế là một dáng hình biểu tượng cho nhân sinh quan, phong thủy, đạo lý sống.
Sau đây là giải thích chi tiết 72 thế uốn cây cảnh đẹp nhất, mỗi thế một đoạn mô tả và ý nghĩa.
Thế Trực – Sự ngay thẳng, chính trực
1. Thế Trực Quân Tử
Thân cây mọc thẳng đứng, vững vàng, cành lá tỏa đều hai bên. Dáng thế này giống hình ảnh một bậc quân tử chính trực, không bị lung lay trước gian khó. Trong phong thủy, nó đem lại sự ổn định, sức mạnh tinh thần và sự nghiệp vững vàng.
2. Thế Trực Liên Chi
Thân chính mọc thẳng, nhiều nhánh lớn tỏa bốn hướng cân đối. Hình ảnh như một đại gia đình sum vầy, đông đủ. Thế này mang ý nghĩa đoàn kết, sung túc, thích hợp đặt trong gia đình nhiều thế hệ.
3. Thế Trực Song Thụ
Hai thân mọc song song từ cùng một gốc, tượng trưng cho sự song hành, đồng thuận. Người ta ví đây là tình nghĩa vợ chồng, bạn bè tri kỷ, cùng nhau vượt qua khó khăn.
4. Thế Trực Tam Tài
Ba tầng tán lá rõ rệt xếp từ dưới lên: gốc – thân – ngọn. Tam Tài thể hiện sự hài hòa “Thiên – Địa – Nhân”. Trồng thế này giúp cân bằng năng lượng, mang đến may mắn và hòa hợp.
5. Thế Trực Thập
Các nhánh mọc ra bốn hướng, tạo thành hình chữ thập. Dáng thế mạnh mẽ, kiên định, biểu tượng cho con người vững chắc, không lung lay trước thử thách.
6. Thế Trực Độc Trụ
Cây chỉ có một thân chính vươn thẳng, ít hoặc không có cành phụ. Thế này thể hiện sự hiên ngang, kiêu hãnh. Trong phong thủy, nó mang đến sự uy nghi, quyền lực, thích hợp trưng ở không gian trang trọng.
Thế Xiêu – Uyển chuyển, linh hoạt
7. Thế Xiêu Phong
Thân cây nghiêng sang một bên, rễ nổi lên để giữ thăng bằng. Dáng như cây ngoài tự nhiên chịu gió bão nhưng vẫn bền bỉ. Ý nghĩa: kiên cường, bản lĩnh trước nghịch cảnh.
8. Thế Xiêu Quân Tử
Thân nghiêng nhẹ, thanh thoát nhưng vẫn giữ được vẻ ngay thẳng. Dáng này thể hiện sự mềm dẻo trong ứng xử nhưng vẫn giữ được phẩm chất quân tử.
9. Thế Bạt Phong Hồi Đầu
Cây bị gió bão uốn nghiêng mạnh, nhưng ngọn lại quay lên trời. Đây là hình ảnh vượt khó, không khuất phục số phận. Thế này thường được ưa chuộng vì vừa lạ vừa ý nghĩa.
10. Thế Trung Bình Cong
Thân cây uốn cong mềm mại, uyển chuyển như dải lụa. Thế này đem lại cảm giác hài hòa, thích hợp cho những người yêu thích sự nhẹ nhàng và nghệ thuật.
Thế Hoành – Huyền – Thác đổ
11. Thế Hoành
Cây mọc thân ngang mặt đất, rễ một bên bám chặt, cành lá vươn dài. Ý nghĩa là sự vươn ra, chinh phục không gian, hợp với người ưa mạo hiểm.
12. Thế Hoành Song Thụ
Hai thân cây mọc ngang song song, tượng trưng cho tình huynh đệ hoặc cộng sự đồng hành.
13. Thế Thác Đổ
Thân cây đổ xuống dưới miệng chậu như dòng thác, cành lá xếp thành từng tầng. Đây là thế khó tạo nhưng rất đẹp, biểu tượng cho sự mềm mại, uyển chuyển.
14. Thế Bán Thác Đổ
Ngọn cây đổ nghiêng nhưng vẫn trên miệng chậu, không quá sâu. Dáng này nhẹ nhàng, dễ tạo hơn thác đổ toàn phần.
15. Thế Hoành Huyền
Thân ngang nhưng một phần cành rủ xuống, kết hợp giữa dáng hoành và dáng huyền. Ý nghĩa là sự cân bằng giữa sức mạnh và mềm mại.
16. Thế Ngọa Tùng
Thân cây bò sát đất như con rồng nằm dài, nhưng các cành nhỏ lại vươn lên. Đây là thế biểu tượng cho sự kiên trì và sức mạnh tiềm ẩn.
17. Thế Huyền
Thân cây uốn cong, ngọn rủ xuống thấp nhưng vẫn duy trì sự mềm dẻo. Ý nghĩa là linh hoạt, biết thích nghi.
18. Thế Huyền Ba Tầng
Thân cây đổ xuống tạo ba tầng tán lá rõ ràng. Biểu tượng cho sự bền bỉ, vượt khó từng bước.
19. Thế Huyền Liên Hoàn
Ngọn cây rủ xuống nhiều đoạn liên tiếp, tạo sự độc đáo. Ý nghĩa phong thủy là sự liên tục, không ngừng phát triển.
20. Thế Huyền Thác Nước
Dáng cây đổ xuống mềm mại như dòng thác chảy, mang tính nghệ thuật cao, biểu tượng sự mềm dẻo và sức sống mạnh mẽ.
Thế Long – Biểu tượng quyền uy
21. Thế Long Giáng
Thân cây uốn lượn như hình rồng đang hạ xuống. Đây là thế phức tạp, biểu tượng cho sự uy nghi và quyền lực.
22. Thế Long Thăng
Khác với Long Giáng, thân cây uốn cong vươn lên cao như rồng bay lên. Ý nghĩa là thăng tiến, phát triển sự nghiệp.
23. Thế Long Hồi Đầu
Cây uốn cong nhiều khúc, ngọn quay ngược lại như rồng nhìn về sau. Ý nghĩa là biết nhìn lại quá khứ để tiến lên.
24. Thế Long Ẩn Vân
Cây uốn dáng rồng nhưng tán lá dày đặc che phủ, như rồng lẩn trong mây. Ý nghĩa là sức mạnh tiềm ẩn, không phô trương.
25. Thế Long Mã Hồi Đầu
Dáng cây kết hợp hình tượng rồng và ngựa, vừa uy nghi vừa nhanh nhẹn. Ý nghĩa phong thủy: sức mạnh và trí tuệ song hành.
26. Thế Long Đàn Phượng Vũ
Cây uốn lượn như rồng múa cùng chim phượng, biểu tượng cho sự hòa hợp âm dương, phú quý và vinh hoa.
27. Thế Lưỡng Long Tranh Châu
Hai cây dáng rồng uốn đối xứng vào nhau, giữa có viên đá tượng trưng hạt châu. Ý nghĩa là cạnh tranh, nỗ lực để đạt mục tiêu lớn.
28. Thế Lưỡng Long Chầu Nguyệt
Hai cây dáng rồng hướng vào nhau, ở giữa là biểu tượng mặt trăng. Dáng này mang ý nghĩa hòa hợp, tôn kính điều thiêng liêng.
29. Thế Cửu Long
Cây được uốn nhiều nhánh như chín con rồng bay lượn. Đây là thế cầu kỳ, mang ý nghĩa quyền lực tối cao.
30. Thế Long Quy
Dáng cây kết hợp hình tượng rồng và rùa, biểu tượng cho sự trường thọ và trí tuệ.
Thế Phúc – Sum vầy, sung túc
31. Thế Tam Đa
Cây có ba thân hoặc ba tầng tán lá, tượng trưng cho Phúc – Lộc – Thọ. Ý nghĩa là đem lại đầy đủ may mắn cho gia chủ.
32. Thế Ngũ Phúc
Năm tầng hoặc năm thân cây, biểu thị năm điều tốt: Phú – Quý – Thọ – Khang – An.
33. Thế Thất Hiền
Bảy tầng tán, biểu tượng cho sự đoàn kết và trí tuệ.
34. Thế Bát Tiên
Tám tán lá hoặc tám thân cây trong một bố cục, tượng trưng cho tám vị tiên, mang lại cát tường.
35. Thế Phúc Lộc Thọ Quần Tụ
Nhiều cây nhỏ trồng chung, tạo thế quần thể biểu tượng sum vầy, sung túc.
36. Thế Quần Thụ Tam Sơn
Ba cây trồng tạo dáng ba ngọn núi, tượng trưng vững chắc, bền lâu.
37. Thế Song Thụ
Hai thân cùng gốc mọc cạnh nhau, biểu tượng tình nghĩa bền chặt.
38. Thế Mẫu Tử
Cây lớn và cây nhỏ trong cùng một chậu, như cha mẹ và con cái.
39. Thế Phu Thê
Hai cây mọc gần nhau, dáng hơi nghiêng vào nhau, tượng trưng vợ chồng hòa hợp.
40. Thế Huynh Đệ
Hai cây mọc gần nhau, cùng phát triển, tượng trưng tình anh em.
Thế Tự Nhiên – Hài hòa, gần gũi
41. Thế Phượng Vũ
Cây có tán lá xòe rộng như chim phượng tung cánh múa. Biểu tượng cho sự cao quý, duyên dáng.
42. Thế Vũ Trụ
Tán lá hình chóp cân đối, nhiều tầng, tượng trưng cho sự hoàn chỉnh của trời đất.
43. Thế Hạc Lập
Cây dáng thon cao, cành nhánh gọn như hình con hạc đang đứng. Ý nghĩa là trường thọ, thanh cao.
44. Thế Thác Nước
Cành cây rũ xuống liên tục như dòng thác chảy. Biểu tượng sự mềm mại, bình an.
45. Thế Núi Non Bộ
Cây kết hợp cùng hòn non bộ, tạo cảnh quan thiên nhiên thu nhỏ. Ý nghĩa: gắn bó hài hòa giữa cây và đá.
46. Thế Cổ Thụ
Thân cây to, gốc rễ lồi lõm, tán rộng như cây già trăm tuổi. Biểu tượng trường tồn, bền vững.
47. Thế Mai Nữ
Cây mềm mại, thanh thoát, thường là cây mai uốn cong duyên dáng, gợi vẻ đẹp nữ tính.
48. Thế Liễu Rủ
Cành lá mềm mại, rủ xuống như mái tóc thiếu nữ. Biểu tượng sự dịu dàng, uyển chuyển.
49. Thế Trúc Quân Tử
Cây trúc uốn dáng thẳng hoặc cong nhẹ, thể hiện sự kiên trung, ngay thẳng.
50. Thế Đào Xuân
Cây đào uốn dáng mềm mại, nở hoa rực rỡ. Biểu tượng tình yêu và mùa xuân mới.
Thế Biểu Tượng – Ý chí, nhân sinh
51. Thế Thông Thẳng
Cây thông vươn cao thẳng tắp, biểu tượng sự bền bỉ và trung thành.
52. Thế Tùng La Hán
Cây tùng lá dày, dáng vững chắc, xanh tốt quanh năm. Ý nghĩa trường thọ, bền vững.
53. Thế Mai Thọ
Cây mai cổ, thân cong nhưng khỏe mạnh, tượng trưng tuổi thọ dài lâu.
54. Thế Bạch Hổ
Cây dáng thấp, tán rộng, như hình con hổ nằm phục. Biểu tượng sức mạnh, bảo vệ.
55. Thế Thanh Long
Cây dáng uốn lượn như rồng xanh, biểu tượng cho sự uy nghiêm.
56. Thế Song Long Chầu Nguyệt
Hai cây uốn như hai con rồng chầu về phía viên ngọc (đá). Ý nghĩa hòa hợp, tôn kính.
57. Thế Lão Mai
Mai cổ thụ, thân xù xì, cành khẳng khiu nhưng hoa nở rực rỡ. Biểu tượng sức sống bền bỉ.
58. Thế Lộc Vừng Rủ
Cành lá rủ mềm mại, hoa đỏ rực rỡ. Biểu tượng tài lộc, thịnh vượng.
59. Thế Vạn Niên Thanh
Cây xanh quanh năm, dáng vững bền. Ý nghĩa trường tồn, may mắn, hạnh phúc lâu dài.
60. Thế Xương Rồng Kiêu Hãnh
Thân gai nhọn, mọc thẳng hoặc uốn nghệ thuật. Biểu tượng sức sống mãnh liệt, vượt qua khắc nghiệt.
Thế Nghệ Thuật – Sáng tạo, độc đáo
61. Thế Lũa Nghệ Thuật
Thân cây khô kết hợp phần sống xanh, uốn thành tác phẩm độc đáo. Biểu tượng sự giao thoa sống – chết.
62. Thế Bonsai Rừng
Nhiều cây nhỏ trồng trong chậu lớn, tạo thành khu rừng thu nhỏ. Ý nghĩa: gắn kết, hòa hợp.
63. Thế Bonsai Đảo
Cây mọc trên hòn đá như hòn đảo, mang tính sáng tạo cao.
64. Thế Bonsai Suối
Cây kết hợp đá và rêu tạo hình suối nhỏ. Ý nghĩa là sự thanh bình, dịu mát.
65. Thế Bonsai Cầu
Cây được uốn cong thành hình vòng cung giống chiếc cầu. Biểu tượng nối liền, kết nối.
66. Thế Bonsai Gió
Cây nghiêng hẳn một phía, cành lá đồng loạt uốn theo chiều gió. Biểu tượng linh hoạt, thích nghi.
67. Thế Bonsai Tháp
Cây uốn tán nhiều tầng, tạo hình tháp nhọn. Ý nghĩa cao quý, vươn lên.
68. Thế Bonsai Đảo Ngược
Cây được uốn tạo cảm giác như đang mọc ngược xuống đất. Ý nghĩa phá cách, sáng tạo.
69. Thế Bonsai Quả Cầu
Tán lá được cắt tỉa tròn đều như quả cầu xanh. Biểu tượng sự hoàn hảo, viên mãn.
70. Thế Bonsai Chim Đậu
Cây tạo hình như một cành cây có chim đậu, giàu chất thơ.
Thế Hiếm & Biểu Tượng Phong Thủy
71. Thế Vinh Hoa Phú Quý
Dáng cây đầy đặn, tán lá sum suê, biểu tượng cho sự giàu sang, thịnh vượng.
72. Thế Hạnh Phúc An Lành
Cây có tán tròn đều, cân đối, gợi hình ảnh gia đình quây quần. Ý nghĩa phong thủy: hạnh phúc, bình yên.
72 thế bonsai là kho tàng nghệ thuật truyền thống quý giá. Mỗi dáng thế là một tác phẩm sống, mang theo triết lý nhân sinh và ý nghĩa phong thủy. Người chơi bonsai không chỉ uốn cây, mà còn gửi gắm tâm hồn, cá tính, ước vọng của mình vào đó.
Trên đây là những chia sẻ của Vườn Nhật về 72 thế bonsai. Chọn và trồng một thế bonsai phù hợp sẽ giúp không gian thêm đẹp, đồng thời đem lại năng lượng tích cực, may mắn và bình an cho gia đình.
